Özgür yazılım tanımını açıklamadan önce “özgürlük” kavramını tanımlamak yerinde olacaktır. TDK şöyle iki güzel tanımlama yapmış:
“Herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağlı olmaksızın düşünme veya davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumu”
“Her türlü dış etkiden bağımsız olarak insanın kendi iradesine, kendi düşüncesine dayanarak karar vermesi durumu, hürriyet”
Özgürlük kavramı ve Özgür Yazılım kavramı bu açıdan bir birine oldukça benzemekte. Özgür yazılım talep eden kullanıcılar ya da yazılımda özgürlük talep eden kullanıcılar dijital dünyada kullandıkları yazılımların arka planda neler yaptığını, kişisel gizliliğe önem verip vermediği, yazılımın kullanıcı bilgisi olmadan arka planda bağlantılar açıp açmadığını bilmek ister. Bunu basit bir örnek ile açıklayabiliriz. Cuma günü öğle yemeğinde bir restorana gittiğimizi düşünelim. Menüde yemek isimleri var biz yemeklerden birini ya da bir kaçını seçip sipariş veriyoruz. Daha sonra yemek geliyor. Biz garsona yemeğin içinde ne olduğunu soruyoruz ve garson bize bunu söylemiyor. Üstelik bu çok şık ve yemeğe çok para verdiğimiz restoranda. Aşçıya gidiyoruz ve aşçıda yemeğin içinde ne olduğunu ısrarlarımıza rağmen söylemiyor. Böyle bir yemeği yer miyiz? Sanırım pek çoğumuz böyle bir yemek yemek istemez. Peki, böyle bir yazılım kullanır mıyız? Yani kodlarında ne döndüğünü bilmediğimiz, arka planda nelerin çalıştığını bilmediğimiz bir yazılım. Ama ne yazık ki çok büyük bir çoğunluk bu yazılımları kullanıyor. Üstelik büyük yazılım şirketlerine büyük lisans ücretleri ödeyerek. O çok yetenekli yazılımlar lisans kontrolü için sürekli bir arka kapı açdığı zaman ortaya çıkacak zafiyeti bile çoğunluk kabullenmiş durumda.
İşte özgür yazılım kullanıcıları da kullandıkları yazılımların içerisinde ne olduğunu arka planda nelerin döndüğünü görmek istiyor. Bu içinde bulunduğumuz bilişim çağında en az yemek kadar önemli bir konu çünkü hepimiz bilgisayar, tablet ve telefon gibi cihazlarımızda kişisel verilerimizden internet bankacılığımıza kadar her şeyi saklıyoruz. Sanırım sık sık gündeme gelen çeşitli hack olayları ile çeşitli yazılımlar yüzünden -arka planda neleri çalıştırdığını bilmediğimiz yazılımlar- bilgilerimizin çalındığını haberlerde görüyoruz.
Bilgi güvenliği ve şeffaflığın yanı sıra özgür yazılımlar ayrıca size kodları değiştirmeyi, kendimize göre esnetmeyi, ana kodları ya da değiştirdiğimiz kodları başkaları ile paylaşmayı ve dilediğimiz yerde dilediğimiz zaman kullanmayı da mümkün kılıyor.
Biz bu yüzden özgür yazılımları seviyoruz ve önemini biliyoruz.
Sizi de özgür yazılıma açılan bu kapıdan içeriye davet ediyoruz.